E-kademia Profesjonalnego Katechety

Nasze książki

Vademecum katechety. Metody aktywizujące

Vademecum katechety po raz pierwszy ukazało się w Wydawnictwie M w roku 2006. Obecne, drugie wydanie, ukazuje się nakładem Wydawnictwa NATAN. Treść książki jak i układ graficzny pozostają zasadniczo niezmienione. Niewielkie zmiany dotyczą tylko spraw redakcyjnych.

Vademecum katechety to kompendium zawierające:

• 176 metod aktywizujących,

• 201 pomysłów na scenariusze na różnych poziomach katechizowania,

• praktyczne rady, jak przygotować dobry scenariusz,

• praktyczne rady, jak efektywnie prowadzić zajęcia.

Vademecum katechety to uniwersalna pomoc dla katechety – do wykorzystania w pracy z każdym programem i podręcznikiem metodycznym.

„Autorzy „Vademecum” próbują zrealizować myśl Konfucjusza: „Powiedz mi, a zapomnę, pokaż, a zapamiętam, pozwól wziąć udział, a zrozumiem”. Proponują współczesnemu katechecie, aby najczęściej jak to możliwe, stosował metody aktywizujące, a więc takie, które polegają na zaangażowaniu wychowanka poprzez umożliwienie mu samodzielnego rozwiązywania zadań i problemów”.

dr hab. Andrzej Kicinski, prof. KUL
prof. dr hab. Stanisław Kulpaczyński
dr. hab. Paweł Mąkosa, prof. KUL
prof. dr hab. Marian Zając

Odmowa udziału w lekcji

Nauczyciel, wchodząc na zajęcia, może zetknąć się z zachowaniami uczniów, które można zinterpretować jako odmowę udziału w lekcji. Do takich “odmownych” zachowań można zaliczyć: drobne rozmowy czy zabawy uczniów, krzyki, rzucanie papierów, zajęcie się innymi rzeczami niż lekcja, chodzenie między ławkami, wychodzenie z klasy, żarty, wygłupy, klasowy chaos, harmider, bałagan czy wagary. Uczniowie dystansują się do propozycji nauczyciela, robią unik albo wyraźnie stawiają opór. Jak przeprowadzić interwencję w takich sytuacjach? Odpowiedzi na to pytanie służy analiza 29 konkretnych szkolnych historii opisujących działania nauczycieli, którzy zetknęli się z takim zachowaniem uczniów i próbowali sobie jakoś z nim poradzić.

Zachowania przeciw nauczycielowi

Wśród wielu zachowań uczniowskich mogą być i takie, które można określić jako zachowania “przeciw” nauczycielowi. Charakterystyczna dla takich zachowań jest niechęć czy wręcz wrogość uczniów wobec nauczyciela. Nauczyciel jest tu traktowany jako przeszkoda, wróg, przeciwnik. Intencją ucznia jest wtedy dotknięcie nauczyciela, uderzenie w niego (choćby werbalnie), sprawienie mu przykrości, pokonanie go, pokazanie mu swej wyższości. Do takich zachowań “przeciw” nauczycielowi można zaliczyć: okazywanie mu lekceważenia, odmowę wykonania jego polecenia, walkę z nauczycielem (szkołą), znieważenie, naruszenie nietykalności cielesnej, groźby, dręczenie przez uczniów.

Jak przeprowadzić dobrą interwencję wychowawczą w tego typu sytuacjach? Odpowiedzi na to pytanie służy analiza 45 kazusów, czyli konkretnych szkolnych historii. Historie te zostały zrelacjonowane przez nauczycieli lub zaczerpnięto je z literatury pedagogicznej. Zawierają przypadki nauczycieli, którzy zetknęli się z tego typu zachowaniami uczniów i próbowali sobie jakoś z nimi poradzić.